Kominy i ich rodzaje.

Na co dzień kominy odpowiedzialne są za odprowadzanie spalin oraz dostarczanie świeżego powietrza, z jednoczesnym wyprowadzaniem poza budynek powietrza już zużytego.  W związku z pełnioną funkcją, narażone są na oddziaływanie wilgoci, kwasów oraz wysokiej temperatury, przez co ich konstrukcja wymaga szczególnej uwagi. Prawidłowo zaprojektowany i wykonany komin bezawaryjnie spełnia swoje zadania przez długie lata.

Konstrukcję komina podzielić można na trzy części:

1)   Fundament - wykonywany w tym samym czasie, co posadowienie całego budynku

2)   Trzon - w którym prowadzone są przewody kominowe

3)  Zwieńczenie - część wystająca ponad dach, która stanowi estetyczny akcent na tle pokrycia dachowego, wraz z elementami osłaniającymi przed wpływami atmosferycznymi

Stając przed decyzją związaną z wyborem formy i rodzaju komina, należy rozważyć następujące kwestie:

1. Wymagany ciąg kominowy

Odpowiednia wartość ciągu zależy od rodzaju kotła, a dokładniej rodzaju stosowanego paliwa – mniejsza dla kotłów na paliwa gazowe i olejowe, większa dla paliw stałych. Ruch spalin zależy od ich temperatury, a konkretnie od różnicy temperatur wytwarzanych spalin i powietrza zewnętrznego. Im większa różnica temperatur, tym większa różnica w gęstości i przepływ spalin następuje szybciej. Należy zwrócić również uwagę, by średnica przewodu nie była zbyt mała, z uwagi na wzrastające opory tarcia na ściankach lub zbyt duża, co zmniejsza siłę ciągu i może prowadzić do cofania się spalin. Im wyższy komin, tym ciąg jest lepszy. Wysokość komina należy jednak zoptymalizować, by uniknąć niepotrzebnego wkładu finansowego i nie doprowadzić do sytuacji, gdy ciąg jest zbyt duży, przez co nadmierna ilość ciepła wyprowadzana jest na zewnątrz. Ważne jest również zachowanie odpowiedniej wysokości ponad dach, co narzucają stosowne nomrmy. W przypadku dachów płaskich (kąt nachylenia mniejszy od 12^o) wyloty przewodów kominowych powinny wystawać 30 cm ponad kalenicę, w przypadku dachów stromych i pokrycia niepalnego lub trudno zapalnego (kąt większy od 12^o) wielkość ta również wynosi 30 cm, lecz mierzona jest od pokrycia dachowego, w odległości co najmniej 1 m od kalenicy.

2. Sposób wykonania komina

W zasadzie wyróżniamy dwa sposoby wykonania komina: murowanie tradycyjne, bądź z wykorzystaniem rozwiązań systemowych.

W przypadku wykonania tradycyjnego, komin murowany jest najczęściej z dobrych cegieł co decyduje o jakości wykonanego komina. Murowanie tradycyjne jest bardzo pracochłonne oraz wymagające, gdyż każdy uszczerbek może wpływać na brak wymaganej szczelności komina i uniemożliwić jego prawidłowe funkcjonowanie. W kanałach kominowych, by ograniczyć niszczenie cegły, wymaga się dodatkowo stosowania wkładu z materiału kwasoodpornego (rury stalowe bądź kamionkowe).

Tradycyjne murowanie kominów jest powoli wypierane przez kominy systemowe. Jest to rozwiązanie zdecydowanie prostsze, szybsze i dokładniejsze w wykonaniu.  Producent dostarcza na budowę gotowe, idealnie pasujące do siebie prefabrykowane elementy obudowy komina (najczęściej pustaki keramzytobetonowe). Materiał jest lekki, trwały i pozwala zaoszczędzić miejsce w pomieszczeniu. Zmniejsza się w ten sposób znacząco ilość spoin, które są elementem newralgicznym i decydują o szczelności komina. Wewnątrz pustaków, podobnie jak w kominach ceglanych, umieszcza się wkład z kwasoodpornego materiału.
Oprócz obudowy i wkładu, kominy systemowe wyposażone są również w wymagane izolacje, drzwiczki, kratki, obejmy, czapy kominowe itp., przez co wykonawca nie martwi się o dostępność wymaganych elementów dodatkowych. Kominy systemowe powalają również na większą dowolność w wyborze sposobu wykończenia komina w części wystającej ponad dach. Jako wadę systemów kominowych wskazuje się ich wyższy koszt, jednak uwzględniając zaoszczędzony czas oraz ograniczenie powstawania błędów wykonawczych, kwestia ta pozostaje sporna.

3. Usytuowanie w budynku

Ważne jest by komin był odpowiednio izolowany, stąd zaleca się jego prowadzenie wewnątrz budynku, w otoczeniu pomieszczeń ogrzewanych. W przypadku kominów zewnętrznych bądź usytuowanych bezpośrednio przy ścianach zewnętrznych, wymaga się zastosowania dodatkowej termoizolacji.

4. Wymogi przeciwpożarowe

W bezpośrednim sąsiedztwie przewodów kominowych nie powinno się sytuować elementów i urządzeń z materiałów łatwo zapalnych (np. elementy drewniane). Podobnie w przypadku dachów stromych (o kącie nachylenia połaci powyżej 12^o), z łatwo zapalnym pokryciem dachowym (np. gont drewniany), wymagana wysokość wylotu przewodów kominowych wzrasta do 60 cm ponad kalenicę.

5. Sposób wykończenia części wieńczącej

Właściwe wykończenie komina stanowi ważne zabezpieczenie przed wpływami atmosferycznymi. Nie bez znaczenia jest również kwestia estetyczna, gdyż część wieńcząca komin jest także istotnym elementem dekoracyjnym dachu. Do najpopularniejszych rozwiązań należą wykończenia za pomocą tynku, cegieł klinkierowych, płytek bądź okładzin kamiennych.

Stosunkowo niedrogim oraz odpowiednim dla każdego rodzaju komina (tradycyjnego bądź systemowego), sposobem wykończenia komina jest tynkowanie, najczęściej z wykorzystaniem tego samego materiału, którym pokryta jest elewacja. Szczególnymi walorami trwałościowymi i estetycznymi wykazuje się tynk mozaikowy. Nakłada się on stosunkowo łatwo, charakteryzuje się dobrą przyczepnością, jest najczęściej mrozoodporny i przeciwstawia się powstawaniu uszkodzeń mechanicznych.

Innym popularnym rozwiązaniem jest  wykończenie z wykorzystaniem cegły klinkierowej. Ten rodzaj obudowy zarezerwowany jest  wyłącznie dla kominów systemowych. Z uwagi na ochronę przeciw przeciekaniu, wymaga się stosowania cegły pełnej. Cegły pełne stanowią stosunkowo ciężką obudowę, stąd wymaga się, aby konstrukcja komina przewidywała dla nich odpowiednie odparcie. Uwagę zwrócić należy również należy na właściwe, szczelne wypełnienie spoin.

Alternatywą dla pełnej cegły klinkierowej mogą być płytki klinkierowe. Są zdecydowanie lżejsze, a estetyką nie odbiegają od pełnowymiarowych murowanych cegieł. Ich wadą może być trwałość, gdyż nieprawidłowo przyklejone płytki mogą z upływem czasu odpadać.

Wyszukaną ozdobę komina stanowić mogą okładziny z naturalnych bądź sztucznych kamieni. Komin w tym przypadku wygląda wyjątkowo elegancko i naturalnie. Szczególnie dobrze prezentuje się na tle naturalnego pokrycia dachowego (gonty drewniane, łupki). Płytki i okładziny ze sztucznych kamieni mogą zostać wykonane w wymiarach dopasowanych do wymiarów komina systemowego, co ułatwia ich montaż.

Podsumowując, przed podjęciem decyzji odnośnie konstrukcji komina na pierwszym miejscu, należy postawić jego funkcjonalność i niezawodność, co gwarantują zastosowanie dobrej jakości materiałów oraz dokładne wykonawstwo. Nalezy przy tym unikać nieprzemyślanych oszczędności, gdyż mogą prowadzić do późniejszych problemów, co w przypadku kominów, obok niezadowolenia i dodatkowych kosztów związanych z naprawami, może skutkować zagrożeniem dla życia lub zdrowia użytkowników budynku.